İnsan, doğası gereği bağ kurmak ister. Sevilmek, kabul edilmek ve birine ait hissedebilmek duygusal gelişimin temel taşlarını oluşturur. Ancak bu bağların ani ya da tekrarlayan biçimde kopması, kişide derin izler bırakabilir. Bu izler, zamanla ilişkilerde tekrar eden korkulara ve güven sorunlarına dönüşebilir. İşte bu durumun kökeninde çoğu zaman terk edilme travması yer alır.
Ben Psikolog Ayşenur Kaya, danışanlarımla yaptığım çalışmalarda bu travmanın yalnızca romantik ilişkilerde değil, çocukluk döneminde yaşanan ihmal, ilgisizlik ya da ani kayıplarda da temellerinin atıldığını gözlemliyorum. Birçok kişi, yetişkinlik döneminde farkında olmadan çocuklukta yaşadığı bu duygusal boşluğu tekrar tekrar deneyimleyebiliyor.
Terk edilme travması yaşayan bireylerde sıklıkla üç alanda etkiler görülür:
- Duygusal: Yoğun kaygı, huzursuzluk, değersizlik hissi.
- Bilişsel: “Yine terk edileceğim.” ya da “Kimse beni gerçekten sevmez.” gibi otomatik düşünceler.
- Davranışsal: Aşırı uyum sağlama çabası, kıskançlık, ani geri çekilme veya bağ kurmaktan kaçınma.
Bu travma, kişinin hem kendisiyle hem de diğer insanlarla kurduğu ilişkileri şekillendirir. Bazı kişiler fazla yapışkan davranışlar sergilerken bazıları savunma mekanizması olarak duygusal mesafe koymayı tercih eder. Bu da ilişkilerde sağlıksız döngülere neden olabilir.
Terk edilme travmasının iyileşme süreci, kişinin geçmişte yaşadığı duygusal yaraları fark etmesiyle başlar. Bu farkındalık, bugünkü davranışların nedenlerini anlamayı ve duygusal özgürlüğe doğru ilerlemeyi kolaylaştırır. Güvenli bir terapötik ortamda duyguların işlenmesi, kişinin kendine ve diğer insanlara yeniden güvenebilmesini sağlar. Böylece geçmişin gölgesi, geleceğin yönünü belirlemekten çıkar.
Yaşanan bu deneyim ne kadar sarsıcı olursa olsun, iyileşme her zaman mümkündür. Bu noktada Esenler’de psikolog desteği almak, kişinin süreci yalnız taşımak zorunda olmadığını hatırlatır.
🌿 “Yaralarımız bizi sakat bırakmaz, iyileşmeyi seçtiğimizde bize güç verir.” — Haruki Murakami
Kaynakça:
Bowlby, J. (1988). A Secure Base: Parent-Child Attachment and Healthy Human Development. Basic Books.